Genius Loci – Awareness

Genius loci (łac. „duch opiekuńczy danego miejsca”) – duch lub demon władający albo
opiekujący się jakimś miejscem.Według mitologii rzymskiej opiekuńcza siła, coś, co sprawia, że
dana przestrzeń jest jedyna w swoim rodzaju (tam też często przedstawiana w postaci węża).

Film dokumentalny „Genius loci” jest próbą zmierzenia się z takimi pojęciami jak wielokulturowość, wspólnota, otwartość i tolerancja. Sprawdzimy czy te pojęcia to już
tylko naiwnie powtarzane frazesy – mity, które nie mają wiele wspólnego z naszą rzeczywistością, czy też szacunek dla różnorodności i pokojowe współistnienie są
możliwe, a może nawet żywe i wciąż obecne.

Punktem wyjścia i tłem do tych rozważań jest Gdańsk, miasto o niezwykle burzliwej i skomplikowanej historii.
Jedno z podstawowych pytań, które zadajemy w naszym filmie, dotyczy tego, jak to się dzieje, że pomimo przemijania i pojawiania się różnych społeczności i kultur na
przestrzeni wieków – wśród społeczności lokalnej trwają takie wartości kulturowe, jak tradycje wolnościowe, tolerancja, otwartość na innych, a Gdańsk to wciąż miasto
dające wiele możliwości. Miasto, w którym każdy czuje się jak u siebie, które wciąż przyciąga i zaprasza, a ludzie tworzący to miejsce emanują pozytywną energią.

Warto zadać sobie pytanie kto może czuć się w Gdańsku jak u siebie… a kto wciąż nie? Czym jest tożsamość gdańska? Czy łączy ona ludzi bez względu na pochodzenie
klasowe/grupę społeczną/wiek? Czy jest jednolita? Czy może raczej można mówić nie o jednej, a wielu tożsamościach? Jak łączy się z tożsamością narodową, czy się
pokrywa?

A także, co się zmieniło od lat 80-tych, kiedy w Gdańsku czuło się solidarność i siłę wspólnoty. Co dzisiaj myślą o tym ludzie z tamtych lat? Czy nie żałują? Jaki mają
stosunek do tych wartości teraz, po 30 latach od transformacji, kiedy dla niektórych konsekwencją ich własnych działań była utrata pracy.

Co Gdańsk po drodze stracił, co zyskał, co się wytrąciło, co umocniło, co zmieniło?

Czy Gdańsk jako Miasto Wolności to legenda, a jeśli tak to co z niej wynika.

Film oparty będzie przede wszystkim na historiach różnych miejsc, zdarzeń i ludzi, którzy znacząco wpisali się w tkankę tego miasta. Badając historię największych postaci
jak między innymi Jan Sebastian Bach, Napoleon Bonaparte, Joanna Schopenhauer i jej sławny syn Artur czy Günter Grass oraz zestawiając ich ze znanymi,
współczesnymi postaciami, zbudujemy opowieść o zróżnicowanym i zawsze zmieniającym się Gdańsku. Miejscu, gdzie ważyły się losy naszego kraju 
i świata (m.in. koniec potopu szwedzkiego, początek II wojny światowej, upadek komunizmu). Opowieść ta zobrazowana będzie poprzez łączenie ujęć żywego planu 
z zachowanymi, autentycznymi nagraniami archiwalnymi oraz innowacyjnymi inscenizacjami.

Będziemy jednak poszukiwać wielu punktów widzenia, odważnie i uczciwie spoglądając również na te ciemniejsze strony żeby przekonać się czy genius loci tego miejsca
rzeczywiście wiąże się tylko z pojęciami wolności i solidarności. Czy mieszkańcy Gdańska byli i są zawsze przyjaźnie nastawieni do ludzi, którzy myśleli inaczej, wyznawali
inną religię czy reprezentowali inną kulturę.

Szukamy odpowiedzi na pytanie jak to było przed wiekami, w okresie Wolnego Miasta, po II wojnie i jak jest teraz. Czy jeśli taka otwartość jest prawdziwa i w jakiś sposób
(a jeśli tak to w jaki) związana z tym miejscem, to czy są tego konsekwencje lub skutki?

W filmie pojawią się także niepublikowane dotąd fragmenty filmów z okresu międzywojennego. Kompozycja pozwoli obejrzeć zmieniające się miasto, transformację 
w rzeczywistości architektonicznej i w oczach ludzi, których historia przenikała się z historią miasta.

Dane projektu:

Reżyseria: Maciej Jarczyński

Produkcja: Piotr Gładkowski

Okres realizacji: 2020/2022

Finansowanie: Własne i Mecenat

Cel: edukacja, wzmacnianie tożsamości lokalnej, poszerzanie świadomości społecznej

Mamy zaszczyt poinformować, że prace nad filmem dobiegły końca w 2023 roku. To dla nas ogromny krok w przód i wielki kamień milowy w naszym projekcie.

Dzięki zaangażowaniu całej ekipy oraz wsparciu naszych partnerów, udało nam się stworzyć opowieść, która ukazuje historię Gdańska w wyjątkowy sposób.Jesteśmy pełni entuzjazmu i nadziei, gdyż w 2023 roku zdecydowaliśmy się zgłosić nasz film do różnych festiwali zarówno w Polsce, jak i za granicą. To dla nas ważne wydarzenia, które pozwolą nam podzielić się naszą opowieścią z szerszą publicznością.

Przed oficjalną premierą, planujemy kilka pokazów przedpremierowych oraz specjalnych, które są dla nas okazją do spotkania z Wami, naszymi widzami, i dzielenia się emocjami towarzyszącymi tworzeniu tego filmu. Najważniejszym momentem jest przewidywana premiera na początku 2024 roku. Wtedy to oddamy „Genius Loci” do dystrybucji, aby mógł dotrzeć do jak największej liczby kinowych widzów.

Szczególnie jako Fundacja Awareness będziemy skupiać się na dystrybucji edukacyjnej. Naszym celem jest nie tylko pokazanie filmu, ale także stworzenie wyjątkowego otoczenia do dyskusji i refleksji. Planujemy organizować wydarzenia tematyczne oraz spotkania, które pozwolą zgłębiać różnorodne aspekty historii Gdańska oraz inspirować przyszłe pokolenia do aktywnego uczestnictwa w kształtowaniu przestrzeni, w której żyją.

Dziękujemy Wam za wsparcie i cierpliwość, jaką okazaliście nam podczas trwającej produkcji. Cieszymy się, że możemy podzielić się tą wyjątkową podróżą z Wami i już teraz zapraszamy Was do udziału w naszych przyszłych wydarzeniach oraz pokazach.

Zapraszamy do śledzenia naszej strony, gdzie na bieżąco będziemy dzielić się nowościami i informacjami dotyczącymi filmu „Genius Loci”.

Wspólnie budujemy most między przeszłością a teraźniejszością!

Scenariusz, reżyseria, zdjęcia, montaż, muzyka, scenografia:

Maciej Jarczyński

Produkcja, dystrybucja:

Piotr Gładkowski

Wywiadów udzielili:

dr Jan Daniluk daniluk.jan@gmail.com

dr Mieczysław Abramowicz

dr Jacek Kołtan

Wystąpili:

Agata Woźnicka

Tymon Dzięcielewski

Maciej Konopiński

Anna Kociarz

oraz:

Klaudia Jarczyńska

Zofia Kowalkowska

Agata Kościołowska

Piotr Gładkowski

Ewa Piosik

Marek Zając

Aleksandra Janowicz

Łukasz Niederleig

Jacek Paluchowski

Katarzyna Wrotkowska

Maciej Jarczyński

Grupa rekonstrukcyjna „Garnizon” w składzie:

Paulina Mazur

Justyna Kieczmer

Karolina Kucharska

Joanna Antoniewicz

Daniel Wojciechowski

Erwin Kiedewicz

Kajetan Błażejewski

Kamil Tyburski

Dariusz Słowikowski

Michał Lubiejewski

Robert Pietruszka

Jakub Cydejko

Marek Lemańczyk

Paweł Katkowski

Dominik Gołuński

w filmie użyto fragmentów książek:

Joanna Schopenhauer

„Gdańskie wspomnienia młodości”

czytała: Beata Duszyńska

Günter Grass

„Psie lata”, „Blaszany bębenek”

czytał: Piotr Maćkowski

(realizacja nagrania: Paweł Żwan)

Paweł Adamowicz

„Gdańsk jako wyzwanie”, „Gdańsk jako wspólnota”

czytał: Maciej Jarczyński

scenografia:

koncepcja: Maciej Jarczyński

realizacja: Piotr Gładkowski

Agata Kościołowska

Natalia Gwiazdowska

Robert Gładkowski

makijaż, charakteryzacja:

Anna Jaskulska

oświetlenie:

Józef Leoniuk

Filip Ejsmont

podziękowania dla:

Ewa Juszczyk-Kowalkowska, Piotr Kowalkowski,

Joanna i Marcin Dzięcielewscy

Klaudia Jarczyńska

Franciszek Piosik

Jan Błaszkowski

Zbigniew Walczak

Wiesław Leszczyński

Barbara Żurowicz

Filmy archiwalne oraz zdjęcia z Wolnego Miasta Gdańska oraz czasów II Wojny Światowej

zostały użyte dzięki uprzejmości :

United States Holocaust Memorial Museum, gift of Julien Bryan Archive

100 Raoul Wallenberg Place, SW

Washington, DC 20024-2126

The David M. Rubenstein National Institute for Holocaust Documentation

United States Holocaust Memorial Museum

Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny

ul. Wałbrzyska 3/5

02-739 Warszawa

Wytwórnia Filmów Dokumentalnych I Fabularnych

ul. Chełmska 21

00-724 Warszawa

Video Studio Gdańsk

Fundacja Filmów i Programów Katolickich

zdjęcie Synagogi, Danzig, Hermann Ende, 1886

Deutsches Dokumentationszentrum Für Kunstgeschichte In Der Philipps-Uni-

Versität Marburg Bildarchiv Foto Marburg

Philipps-Universität Marburg

Biegenstr. 11

D-35037 Marburg

Muzeum Gdańska

ul. Długa 46/47

80-831 Gdańsk

Europejskie Centrum Solidarności

pl. Solidarności 1

80-863 Gdańsk

Gdański Teatr Szekspirowski

ul. Wojciecha Bogusławskiego 1

80-818 Gdańsk

Hevelianum

ul. Gradowa 6

80-802 Gdańsk

Muzeum Narodowe w Gdańsku / Oddział Sztuki Dawnej

ul. Toruńska 1

80–822 Gdańsk

MUZEUM STUTTHOF W SZTUTOWIE.

Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1939-1945)

ul. Muzealna 6, 82-110 Sztutowo

DVArchive.com Inc.

Ventura, CA 93001

Agentur Karl Höffkes

Schildarpstraße 10

48712 Gescher

kölnprogramm GmbH & Co. KG

Am Rosengarten 60

50827 Köln

Critical Past LLC

12100 Sunrise Valley Drive

Box E-230-16

Reston, Virginia 20191 U.S.A.

Gdańskie Centrum Multimedialne Sp z o. o.

ul. Prof. Witolda Andruszkiewicza 5

80-601 Gdańsk

Oddziałowe Archiwum

IPN – KŚZpNP w Gdańsku

al. Grunwaldzka 216, 80-266 Gdańsk

Trojmiasto.pl Sp. z o.o.

ul. Jana Heweliusza 18

80-890 Gdańsk

Zdjęcie Synagogi w Gdańsku

Zbiory prywatne Wojciecha Gruszczyńskiego

Podziękowania za umożliwienie udostępnienia przestrzeni do nakręcenia zdjęć w filmie dla: